Jak podają stronice Magistratu Miasta Lublina, historia herbu naszego tyczy się przełomu XIII i XIV wieku, kiedy to lubelscy mieszczanie zabiegali o prawa miejskie. Jednak nijak nie mogli dostać się do panującego wówczas księcia Władysława Łokietka zajętego tłumieniem buntu mieszczan krakowskich i sandomierskich. Okazja nadarzyła się wówczas, kiedy książę szukał stronników i do Krakowa pojechała kilkuosobowa delegacja posłów z miasta naszego.
Łokietek przyjął ich bardzo życzliwie, wysłuchał opowieści o mieście, dowiedział się jak to podczas najazdu Tatarów ocalała koza, która wyżywiła w wąwozie wiele dziatek i przyrzekł posłom przywilej lokacyjny. Pozostało jedynie nadać herb nowemu miastu. I tu książę wraz z posłem dominikaninem uradzili, że w herbie owym powinna znaleźć się koza na pamiątkę tatarskiego najazdu oraz winnica. Herb miał zaprojektować i namalować krakowski herbator Mikołaj. Ale herbator – pijaczyna gdzieś zaginął i lubelscy wysłannicy dotarłszy w końcu do jego domu po odbiór dzieła dostali jakieś zapakowane malowidło. Gdy je w drodze rozpakowali, przerazili się, że sprowadzą hańbę na miasto – ujrzeli bowiem starego długowłosego capa obżerającego się winogronami. Nie mieli racji, mieszczanie tak cieszyli się z nadania praw miejskich, że na herb nie zwrócili w ogóle uwagi.
Jednakże najstarsze wyobrażenia herbu Lublina nie przedstawiają kozła opierającego się o winogrona. Początkowo był to kozioł stojący na czterech nogach i zwrócony w lewo. W takim wyobrażeniu występuje na najstarszej pieczęci miejskiej pochodzącej z roku 1401. Kozioł jest tam otoczony napisem „CIVITATIS LUBLINENSIS”. Taki wizerunek utrzymał się aż do początku XVI wieku, kiedy pojawił się już kozioł stojący na tylnych nogach, który przedniemi wskazywał na krzak winnej latorośli z jednym gronem. Kozioł zwrócony w prawo pojawił się dopiero w 1617 roku. W wieku XVIII herb wzbogacono o koroną królewską na mocy wydanego przez Augusta II przywileju z 1703 roku, w którem miasto nasze zostało w prawach zrównane z Krakowem. W tem czasie pojawił się też napis na pieczęciach: „miasto królewskie Lublin” (civitatis regiae Lublinensis). Stan ten nie trwał jednak zbyt długo, gdyż po nastaniu zaborów nad herbem pojawiła się korona carska. Godło Lublina pojawiło się w nowej postaci dopiero podczas I wojny światowej, gdy na górze herbu umieszczono koronę murowaną.
Nowy herb ustanowiono w latach 1933 – 36, który został zatwierdzony przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Zgodnie z opisem, w czerwonym polu znajdował się biały kozioł, zwrócony w lewo, wspinający się z zielonej murawy na zielony krzak winnej latorośli. Wizerunek ten z drobnemi zmianami kosmetycznemi z 2004 roku utrzymał się do dnia dzisiejszego.
Na koniec, pragniemy jeszcze nadmienić, iż na podobne wyobrażenie herbu z roku 1401, nasza redakcja natrafiła w opracowaniu Michała Balińskiego „Starożytna Polska” Tom 2, część 2 z 1845 roku. Ten właśnie herb został wykorzystany do sporządzenia loga naszego magazynu.
Źródła:
Baliński Michał, Starożytna Polska T. 2 cz. 2, Warszawa 1845, s. 1062. [www.polona.pl – dostęp maj 2014]
„Herb Lublina z Koziołkiem”, [http://www.lublin.eu/_Herb_Lublina_z_koziolkiem_-1-129.html – dostęp maj 2014]
I. Kowalczyk, Zwiedzamy Lublin. Przewodnik, Lublin 2011.
Dodaj komentarz