Ulica Krakowskie Przedmieście

Wesprzyj portal, udostępniając znajomym:

W 1611 roku król Zygmunt III Waza wystawionym dekretem zezwolił na zasypanie niespełniających już swych funkcji obwałowań i fosy, ciągnących się od zabudowań oo. Jezuitów w kierunku Bramy Krakowskiej.

Na ich miejsce wzniesiono nowe mury, a na powstałym placu umieszczono wagę publiczną, spod Ratusza przeniesioną. Tym samym pod Bramę Krakowską przeniesiony został ośrodek gospodarczy, który nazwano Korcami – od korca – jednostki wagowej, używanej w ówczesnym handlu. Powstanie Korców miało znaczący wpływ na rozwój Przedmieścia Lubelskiego, które od połowy XVI wieku zaczęto nazywać Krakowskim Przedmieściem.

1915 krak
ul. Krakowskie Przedmieście, 1915, Źródło: http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra

Wówczas nastąpiła zmiana przebiegu szlaku handlowego na Kraków (wcześniej biegł przez ul. Narutowicza).  Od II polowy XVI wieku główny trakt biegł od Bramy Krakowskiej na zachód, do dzisiejszej ul. Staszica, gdzie rozdzielał się na dwie drogi: krakowsko-wielkopolską i mazowiecko-warszawską. Trakt mazowiecko-warszawski biegł przez dzisiejszy pl. Litewski, a następnie przez Wieniawę, skąd przez Jastków, Kurów kierował się ku Warszawie.

1916 3
ul. Krakowskie Przedmieście, 1916, Źródło: http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra

Już na przełomie XVI i XVII wieku Krakowskie Przedmieście było  najważniejszą po Starym Mieście częścią Lublina, co z resztą widać na najstarszym planie naszego miasta.  Przedmieście powstało w części wierzchowinowej wzniesienia, którego cypel zajęło miasto w murach i zapoczątkowało rozwój przestrzenny Lublina. W najbliższym sąsiedztwie tej ulicy dominowała zabudowa zwarta złożona z kamienic i domów murowano-drewnianych oraz monumentalnych zespołów kościelno-klasztornych (Kościół i Szpital św. Ducha, a od XVIII w. również Kościół i klasztor Kapucynów). Resztę terenu zajmowały rezydencje magnackie, dworki i folwarki, a także ogrody i sady. Istnieje domniemanie, że na przełomie XVII wieku Krakowskie Przedmieście było zabrukowane aż do ul. Lipowej, czyli dawnej linii obronnej szańców ziemnych (stąd ul. Lipowa ma dziś kształt przypominający łuk). W tym czasie nazywano ją „platea Magna” – czyli ulicą Wielką.

1916 2
Plac Litewski i ul. Krakowskie Przedmieście, 1916. Źródło: http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra

Od początku XIX wieku Krakowskie Przedmieście zaczęło przejmować funkcje centrum Lublina na rzecz Rynku Starego Miasta, gdyż to w jego obrębie koncentrowały się władze miejskie, a z kolei w obrębie pl. Litewskiego znajdowała się siedziba władz wojewódzkich. To wówczas ulica nabrała wyglądu głównej arterii komunikacyjnej.

Współczesną ulicę Krakowskie Przedmieście możemy podzielić na trzy odcinki. Pierwszy od pl. Łokietka do pl. Litewskiego o najstarszej zabudowie, w której przeważają budynki wzniesione w I połowie XIX wieku, częściowo modernizowane i nadbudowywane. Na tym właśnie odcinku rozlokowane były przeróżne hotele, zajazdy, restauracje, kawiarnie, a także urząd pocztowy. Następnie na wysokości pl. Litewskiego następuje załamanie osi ulicy. Za pl. Litewskim ciągnie się odcinek Krakowskiego Przedmieścia zabudowany w większej części już w XX wieku.

Chcesz zatrzymać się przy Krakowskim Przedmieściu na nocleg? Zajrzyj i zabukuj – Apartamenty Krakowskie 36

Bibliografia:

D. Kociuba, „Lublin. Rozwój przestrzenny i funkcjonalny od średniowiecza do współczesności”, Toruń 2011.

H. Gawarecki, Cz. Gawdzik, Ulicami Lublina, Lublin 1976.

H. Gawarecki, Cz. Gawdzik, Lublin i okolice. Przewodnik, Warszawa 1980.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ostatnie wpisy