W miesiącu sierpniu, w naszej skrzynce korespondencyjnej na portalu społecznościowym “Facebook” pojawiła się interesująca wiadomość. Otóż za pośrednictwem najnowszych zdobyczy technologii p. Dariusz Prażmo przesłał naszej redakcji niezwykłą broszurę z czasów okupacji hitlerowskiej, której prawowitym właścicielem jest p. Antoni Zochowski. Ten dosłownie kilkustronicowy dokument przeszłości jest bogato ilustrowany w najbardziej charakterystyczne widoki Lublina. Istotną rolę odgrywa też mapa, która obejmuje teren niemieckiej dzielnicy naszego miasta.W związku z publikacją tego niepowtarzalnego źródła historycznego, pragnęliśmy zwrócić się do Państwa z prośbą o przetłumaczenie tekstu broszury na nasz język ojczysty i ot ta sztuka została w ostatnim czasie wykonana. Poniżej publikujemy tłumaczenie tekstu tej wyjątkowej broszury.
LUBLIN, stara niemiecka lokacja, został odbudowany przez niemieckiego zarządcę miasta Franza z Mainz po zniszczeniu go przez Tatarów w roku 1342, dziś jest siedzibą stolicy administracyjnej dystryktu o tej samej nazwie oraz siedzibą gubernatora. Liczący prawie 150 tys. mieszkańców Lublin jest trzecim co do wielkości miastem Generalnego Gubernatorstwa i centralnym punktem liczącego 30 tys. km kwadratowych obszaru, w którym przeważa gospodarka rolna i leśna.
Miasto Lublin jest pełne obiektów przypominających o jego niemieckiej przeszłości. Brama krakowska oraz brama miejska, obie z XIV wieku, pokazują zamiary obronne niemieckich budowniczych miasta. Na starym rynku w domu nr 8 znajduje się stara niemiecka piwnica z winami, z której ścian pozdrawiają ordynarne powiedzonka dotyczące picia.
Ogromne freski po prawej i lewej stronie ołtarza w katedrze stworzył niemiecki malarz dworski króla Augusta III. Także w późniejszym czasie niemiecka aktywność w dziedzinie działalności gospodarczej w Lublinie przyczyniła się do wzrostu znaczenia gospodarczego miasta. Większość z do dziś istniejących przedsiębiorstw gospodarczych zawdzięcza swoje powstanie niemieckiej przedsiębiorczości, m.in. Fabryka maszyn rolniczych, Duży Młyn, czy Browar i wiele innych.
Po zakończeniu wojny niemiecka administracja od października 1939 roku wprowadziła w krótkim czasie porządek oraz bezpieczeństwo i usunęła szkody wojenne. Dziś po upływie roku odwiedzający znajdzie w Lublinie hotele pod niemieckim zarządem, niemieckie restauracje, niemieckie sklepy, niemiecki teatr oraz niemieckie kino.
Zdjęcia od góry: 1. Po lewej: Siedziba urzędu szefa dystryktu; 2. Po prawej: Karczma w Parku Saskim; 3. Po lewej: Plac Adolfa Hitlera.
W lewym górnym rogu widnieje podpis „Dom niemiecki”, w prawym: „Brama Krakowska”. Widok po środku przedstawia „Zamek”. W lewym dolnym rogu „Ulica Złota”, natomiast zdjęcie w prawym dolnym rogu opisano jako „Stary Rynek” (przedstawia ono Kamienicę Sobieskich).
Na ostatnich stronach broszury przedstawiono zdjęcie „Teatru Miejskiego” przy ul. Narutowicza oraz mapę Śródmieścia z wyszczególnionymi obiektami dzielnicy niemieckiej.
- Siedziba urzędu szefa dystryktu
- Starosta miasta
- Szpital dystryktu
- Dom niemiecki
- Niemieckie kino
- Centrum Informacji Dewizowej
- Zarząd poczty dystryktu
- Bank emisyjny
- Straż pożarna
- Służba zdrowia
- Izba Rzemieślnicza
- Główny Urząd Celny
- Hotel Europa
- Hotel Pensjonat
- Hotel Polonia
- Izba Handlowa i Przemysłowa
- Wydział Prawa
- Katedra
- Plac Krakowski
- Brama Krakowska
- Gazeta Krakowska
- Starostwo powiatu Lublin
- Siedziba partii NSDAP
- Kolej wschodnia, Dyrekcja
- Lokalna komendantura
- Dyrekcja okręgowa policji
- Komando
- Poczta
- Urząd kwaterunkowy
- Zamek
- Policja bezpieczeństwa
- Koszary
- Szef Policji i SS
- Niemiecka Księgarnia
- Państwowa biblioteka, Państwowe Archiwum i Muzeum
- Łaźnia miejska
- Teatr miejski
- Urząd ds. Budowy dróg
- Urząd katastralny
Serdeczne podziękowania składamy p. Monice Kuczyńskiej, absolwentce germanistyki i historii na Uniwersytecie Opolskim.