O okolicznościach lokacji grodu na siedmiu wzgórzach.

Wesprzyj portal, udostępniając znajomym:

Sierpień 2017 roku obfitował w wydarzenia związane z 700 urodzinami Lublina.

Kulminacją tych obchodów był 15 sierpnia, bo to właśnie wtedy książę Władysław Łokietek podpisał akt przeniesienia Lublina na prawo niemieckie (magdeburskie).

Czym była owa „lokacja”? To nic innego niż wielka przebudowa, którą historycy dzielili na 3 fazy: lokację prawną, lokację przestrzenną i organizację gminy miejskiej.

Ruch lokacyjny dotarł na ziemie polskie w drugiej połowie XIII wieku. To właśnie wtedy nasze miasto znalazło się na szlaku prowadzącym z kolonii włoskich nad Morzem Czarnym nad Bałtyk lub do krajów Europy Zachodniej. Zyskał na znaczeniu również szlak prowadzący  z Kijowa, przez Włodzimierz, Chełm do Lublina przez Wąwolnicę i Kazimierz. Po przekroczeniu Wisły rozwidlał się w dwie strony. Jedna gałąź prowadziła na Śląsk, druga na północ. W związku z rozwojem sieci handlowej istnieje też taki pogląd, jakoby istniała wcześniejsza, pierwsza inicjatywa lokacyjna łącząca się datą ze sprowadzeniem dominikanów do Lublina (1253 – 1259). Powszechnie było wiadomo, że ów zgromadzenie zasiedlało już rozwinięte ośrodki miejskie, a pobliskie usytuowanie kościoła św. Michała (1282) mogło ten argument jeszcze umocnić.

Gdy w 1306 roku Władysław Łokietek objął w posiadanie Małopolskę, Lublin należał do tych ośrodków, które popierały jego władzę. Nie zapomnijmy, że były to bardzo trudne czasy walk o scalenie granic dzielnicowej Polski. Kiedy do przejętych ziem dołączyła Wielkopolska, władca przychylnym okiem spoglądał na nasze miasto. Krzyżacy, Czechy i Bandenburgia stały wówczas w antypolskiej koalicji, tak więc Łokietek musiał szukać kontaktu z sojusznikami, by umocnić swoją przewagę. Lublin stał na środku kontaktów z Węgrami, Rusią Halicko-Włodzimierską i Mazowszem.

Te okoliczności mogły skłonić Władysława do podjęcia decyzji o przebudowie miasta. To książę był inicjatorem tej inwestycji, natomiast samym wykonawcą  – Maciej, wójt w Opatowcu, człowiek związany z dworem Łokietka, wielkorządca krakowski i sandomierski.

Do podpisania dokumentu doszło 15 sierpnia 1317 roku w dzień Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Pod Krakowem książę Władysław Łokietek wystawił akt nadania wójtostwa lubelskiego Maciejowi z Opatowca, który zawierał w sobie całościowy program inwestycji, o którym powiemy sobie następnym razem. 🙂

Bibliografia:

R. Szczygieł, Wokół lokacji Lublina, W: „Hereditas praeteriti. Addiamenta archaeologica et historia dedicata Ioanni Gurba Octogesimo Anno Nascendi, pod red. Haliny Taras i Anny Zakościelnej, Lublin 2009.

R. Szczygieł, H. Gmiterek, P. Dymmel, Lublin. Dzieje miasta T.1 Od VI do końca XVIII wieku, Lublin 2008.

Plan m. Lublina z poł. XVII w. [http://bc.wbp.lublin.pl – dostęp sierpień 2017]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *