Polski Związek Katolickich Kobiet w Lublinie

Wesprzyj portal, udostępniając znajomym:

W styczniu 1917 r. z inicjatywy pań: Florentyny Jaworowskiej, Antoniny Ciświckiej, Marii i Ludwiki Przanowskich pod hasłem „Pro Christo et Patria” powstał „Polski Związek Katolickich Kobiet”.

Swoją wewnętrzną pracę rozpoczął od konsolidowania się, utwierdzania i rozważania idei łączącej stowarzyszone kobiety. Pracę społeczną Związek prowadził w duchu katolickim. Duchownym doradcą tegoż Związku był ks. kanonik Krasuski.

Dzięki staraniom tej organizacji odbył się w naszym mieście szereg odczytów ks. Oraczewskiego, na których sala zapełniona była przez liczną publiczność. Pracę w duchu katolickim ujęto w sekcję religijną, która zorganizowała rekolekcje, kwestę przy grobach Chrystusa Pana w świątyniach lubelskich, zakupiła nowennę na intencję Ojczyzny w kościele św. Ducha, zajmowała się tworzeniem sekcji śpiewu kościelnego, starała się o udział Związku w uroczystościach Bożego Ciała i wiele in.

Zorganizowała kursy katechetyczne, celem których było gruntowne przygotowanie nauczycielek szkół początkowych w krzewieniu i nauczaniu dzieci prawd wiary katolickiej. Kursy takie uruchomiono 19 marca 1919 roku. Trwały one do 15 czerwca. Wykładano takie przedmioty jak: historia biblijna, etyka, dogmatyka, liturgika, historia kościoła i metodyka. Słuchaczki po przeprowadzonych egzaminach miały uzyskać świadectwa. Kierownictwo kursów objął ks. Archutowski, prof. Uniwersytetu Lubelskiego.

Staraniem Związku urządzono w zimie 1918 i 1919 r. świetlicę dla najbiedniejszych dzieci ze szkół ludowych, w celu ułatwienia im odrabiania zadanych lekcji, dając im stosowne miejsce, światło, ciepło, a także pomoc w nauce. Takich świetlic powstało wówczas 3 w naszym mieście. Kierownictwo i opiekę nad nimi powierzono p. Irenie Ciświckiej. Dyżury objęły panie z Związku oraz nienależące do niego. Praca w Świetlicach, z których korzystało do 200 dzieci, trwała codziennie po dwie godziny.

Związek Katolicki Kobiet Polskich na wiosnę 1918 r. powziął myśl założenia w Lublinie Szkoły Zawodowej dla dziewcząt, które kończąc szkołę ludową, były za młode do pracy i w ten sposób marnowały kilka lat swojego życia. Do współpracy nad zrealizowaniem tej myśli Związek zaprosił 3 inne stowarzyszenia, a mianowicie: Koło Lublinianek, Ochronę Kobiet i Opiekę Szkoły Królowej Jadwigi.

Na jesieni 1918 r. powstała szkoła zawodowa w domu Nr. 3 przy ul. Lipowej, której kierowniczką została pani Celina Świeżawska. Otworzono dział handlowy i rzemieślniczy z kursem nauk teoretycznych. Nauka na dziale handlowym miała trwać 2 lata, na rzemieślniczym (nieczytelne). Na kursie rzemieślniczym otworzono dział torebkarski, pudełkarski i introligatorski. Do utworzenia innych działów stał na przeszkodzie brak funduszy.

Kurs handlowy liczył 18 uczennic, rzemieślniczy zaś 15. W grudniu 1918 roku na jednym z zebrań wniesiono projekt otworzenia Internatu dla słuchaczek Uniwersytetu, po przyjęciu którego to projektu zabrano się do pracy. Bratnia Pomoc Uniwersytetu Lubelskiego odstąpiła w tym celu lokal w budynku Muzeum, który mógłby pomieścić około 20 studentek. Na koszta założenia Internatu uzyskano od jednej z członkiń pożyczkę bezprocentową. Poświęcenie Internatu odbyło się w styczniu 1919 r.

Zapoczątkowana w kwietniu 1917 r kooperatywa żywnościowa, a odłożona z powodu trudności aprowizacyjnych, założoną została w marcu 1919 roku początkowo sprzedając produkty żywnościowe w domu. Następnie wynajęto sklep w domu Nr. 3 przy ul. Namiestnikowskiej (dziś Narutowicza), do którego zakupiono urządzenie wewnętrzne. Fachowym doradcą był p. Jabłoński.

Związek Katolickich Kobiet w chwili krytycznej dla Lwowa utworzył komitet niesienia pomocy dla Lwowa pod nazwą: „Kobiety lubelskie dla Lwowa”. Wkrótce utworzono sekcję opieki religijnej nad rannymi żołnierzami w szpitalu, następnie zaprojektowano utworzenie ogniska nauczycielskiego oraz kursu sanitariuszek. Dwa ostatnie projekty nie zostały zrealizowane.

Uważając, iż stworzenie biblioteki jest rzeczą pilną, Związek Kobiet Katolickich przyjął od pewnej ofiarodawczyni mały księgozbiór w liczbie 300 tomów, który następnie wzrósł do liczby 800 tomów dobrej, poważnej treści książek. Biblioteka mieściła się przy internacie studentek w gmachu Muzeum. Równocześnie powstała czytelnia pism, która posiadała następujące pisma: „Ziemię Lubelską”, „Głos Lubelski”, „Przegląd kobiecy” ,„Śmiech”, „Tygodnik Illustrowany”, „Niewiastę katolicką”, „Myśl Niepodległą”, „Rzeczpospolitą”, „Robotnik chrześcijański”, „Przegląd powszechny” i in. Na członków biblioteki i czytelni zapisało się 28 osób, zaś sam Związek posiadał 41 czytelników.

Zarząd Katolickiego Związku Kobiet stanowiły: p. Antonina Gutowska — przewodnicząca, p. Florentyna Jaworowska — wiceprzewodnicząca, p. Antonina Ciświcka — zastępczymi wiceprzewodniczącej, p. Róża Dolińska — skarbniczka i p. Helena Masłówiczowa — sekretarka. Pani. Teresa Rostworowska, Zofia Laśkiewiczowa, Stefania Klarnerowa, Maria Pokorna i Ludwika Przanowska wchodziły w skład Zarządu z głosem doradczym. Związek miał również komisję rewizyjną w składzie: pp. Jaworowska, Sulimierska i Eustachiewiczowa.

Z inicjatywy przewodniczącej i sekretarki Katolickiego Związku Kobiet Polskich w grudniu 1918 roku odbyło się zebranie organizacyjne w celu założenia Bronowickiego Oddziału Związku Katolickich Kobiet, na którym zapisało się do nowopowstałego Oddziału 40 kobiet, wybierając z pośród siebie Radę oraz Zarząd.

Źródło:

Przegląd Kobiecy, 1919 nr 7, [https://dlibra.kul.pl/dlibra/publication/29852/edition/31469/content?&ref=struct – dostęp październik 2019]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *