Nazwy kulturowe stanowią dość znaczną grupę wśród nazw dzielnic Lublina. Są to: Czwartek, Słomiany Rynek, Rury, Majdan Tatarski, Majdan Wrotkowski, Stare Miasto i Nowiny.
Czwartek
To nazwa jednego z najstarszych przedmieść Lublina zanotowana już przez Jana Długosza. Było to osiedle skupione wokół kościoła św. Mikołaja. Miało charakter targowy. Wskazywałoby na to samo wezwanie kościoła. Święty ten jest patronem kupców. Sama nazwa oczywiście pochodzi od dnia tygodnia. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że był to dzień targowy.
Słomiany Rynek
Występuje w pismach już w 1602 roku. Historycy twierdzą, że było miejsce, gdzie sprzedawano słomę.
Rury
To najbardziej problematyczna nazwa. W bezpośrednim znaczeniu jest to teren, przez który prowadzono rurami wodę z Bystrzycy do miasta w XVI i XVII wieku. Tak więc pochodzi od wytworu dobra materialnego. Jednakże, gdy zagłębimy się bardziej, to zauważymy, że określa ona też wsie i folwarki powstające między XV a XVIII wiekiem. Należały one do zakonów: Brygidek, Jezuitów, Bonifratów, Wizytek i szpitala św. Ducha (stąd mieliśmy: Rury Brigidkowskie, Rury Jezuickie, Rury Bonifraterskie, Rury Wizytkowskie i Rury Świętoduskie). Pierwsze zapisy tej nazwy pochodzą dopiero z XVII wieku.
Korce
Podobnym wytworem nazewniczym są Korce. Był to plac w pobliżu Bramy Krakowskiej, na którym w XVII i XVIII wieku stały wagi i miary miejskie. Nazwa pochodzi od dawnej jednostki objętości ciał sypkich – korca. Mierzono w nim np. zboże.
Majdan Wrotkowski i Majdan Tatarski
Oba powstały w II poł. XIX wieku na obszarach zalesionych wsi Wrotków i Tatary. Termin „majdan” oznaczał pierwotnie obóz robotników leśnych, wypalających węgiel i popiół drzewny, wyrabiających smołę, dziegieć itp. Za czasem teren ten było zasiedlany przez chłopów, którzy tym terminem nazywali swoje osiedla.
Stare Miasto
Jak podaje Mieczysław Buczyński ta nazwa to wytwór dopiero początków XIX stulecia. Zaczęto jej używać po rozszerzeniu granic miasta o nowe tereny, nazywane wówczas „nowym miastem” i „dolnym miastem”. Wówczas centrum miasta przesunęło się w stronę Krakowskiego Przedmieścia.
Nowiny
Ten termin pojawił się w latach 30. jako kolonia wsi Zemborzyce na świeżo wykarczowanej połaci Starego Lasu. Słowem „nowina” określano po raz pierwszy uprawianą ziemię po wykarczowanym lesie.
Źródło:
Mieczysław Buczyński, „Nazwy dzielnic i przedmieść Lublina”, W: Rocznik Lubelski, T. 5. , Lublin 1962.
Dodaj komentarz