Obok przemysłu spożywczego znaczny był udział Żydów w produkcji mydła i świec w Lublinie.
W latach sześćdziesiątych XIX wieku do Żydów należały dwa tego typu zakłady: Dawida Zylbera i Izraela Listinga. Wytwórnia Dawida Zylbera była czynna od 1854 r. Zylber kupił ją pod koniec lat pięćdziesiątych od Herszka Erlichmana wraz z domem, w którym była zlokalizowana. Zakład zatrudniał 6 robotników, a roczna wartość produkowanego przez nią mydła zwykłego i świec łojowych wynosiła 22 155 rb.
W 1867 roku zakłady produkcji mydła i świec należące do przemysłowców żydowskich w Lublinie wyprodukowały 15,8% ogólnej produkcji mydła zwykłego oraz 32,9% świec łojowych.
Po znacznym wzroście produkcji mydła i świec w zakładach żydowskich w 1873 r. i latach następnych można było zaobserwować znaczne obniżenie się produkcji. W latach 1878-1882 z powodu pożaru wytwórni Dawida Zylbera, czynny był w Lublinie tylko jeden zakład produkcji mydła i świec Izraela Listiga. Na początku lat osiemdziesiątych XIX w. upadła wytórnia Izraela Listiga, powstało natomiast kilka zakładów produkcji mydła, których właścicielami byli Żydzi: Sara Rozenblum na ulicy Ruskiej, Motel Gotlib na ulicy Jatecznej i Mejer Najgeber na ulicy Czwartek. Zakłady te w roku 1889, w związku z przestawieniem się spółki Voigt i Scholtz na produkcję świec woskowych, były wyłącznymi producentami mydła w Lublinie.
W latach dziewięćdziesiątych XIX w. zaprzestały produkcji wytwórnie Motela Gotliba i Majera Najgebera, utrzymywał się jedynie zakład Sary Rozenblum, który w 1900 roku wyprodukował 800 pudów mydła, co stanowiło 18,6% ogólnej produkcji tego typu zakładów w Lublinie.
Artykuł przygotowany przez p. Ewę Majewską w ramach praktyk.
Źródło:
APL, AmL, sygn. 1277, k. 484, 511.
APL, RGL, sygn. AI 1877/67, sygn. 1882/314, k. 7-11.
APL, AmL, sygn. 9003, k. 35, 38.
Dodaj komentarz