Wąwolnica, albo prawidłowiej Wawelnica, to miejsce spotykające w swojej historii wiele różnych aspektów. Jej nazwa może być związana ze starą łącznością z Zamkiem Królewskim na Wawelu. Może być zatem ważna z trzeciego miejsca pod względem starożytności w całej Rzeczypospolitej (po Gnieźnie i Krakowie).
Wawelnica w dawnych czasach była ważnym punktem handlowym i politycznym. Dokumenty historyczne świadczą, że korzystała z praw teutońskich i magdeburskich od 1384 roku. Otrzymywała także potwierdzenia tych praw od królów polskich, począwszy od Aleksandra Jagiellończyka aż do Zygmunta Augusta, a później również od dynastii Wazów.
W okresie panowania Zygmunta III Wawelnica musiała cieszyć się wielkim dobrobytem, co wskazują wykopaliska archeologiczne, podczas których odkryto gliniane garnki wypełnione srebrnymi monetami Zygmunta.
Dziś z tego grodu nie pozostało nawet ruiny. Wszystko przysięgło się na zagładę Wawelnicy: napady Jadźwingów, później setki razy groźniejsze i uporczywsze napaści Tatarów, wreszcie wielokrotnie grasująca dżuma (morowa zaraza), cholera, a przy tym ciągłe pożary, które w ostatnich latach, nawet rokrocznie praktycznie, niszczyły wszystkie domy, położyły kres wielkiemu miastu i dokonały jego ostatecznej zagłady.
O Wawelnicy (zwanej też Wawelnicą) wspomina Jan Długosz w swoim dziele „Liber Beneficiorum” z lat 1415-1480, gdzie podaje opis miasta, klasztorów, kościołów itp. Później, w 1531 roku, pojawia się więcej danych na jej temat. W tej epoce Wawelnica już występuje jako duża parafia. Ponadto, to samo źródło wymienia szereg miejscowości w okolicy, takich jak Nałęczów (znanych już w XVI wieku) jako Bochotnica, Cynków (Czinkow), Chruszczów (Cruszcow), Strzelce, Czesławice (Czasławicze), Pancraczowicze, Celejów (Czełeyów), Zawada, Drzewce (Drzewcza), obecnie będące częścią gminy.
Wspominają także szlachtę, która swoje nazwiska wzięła od tych włości. Dochował się bowiem spis szlachty zagrodowej tam zamieszkalej, podając na przykład Katarzynę Drzewiecką z Drzewicy, Strzeleckich, którzy siedzieli w Strzelcach, Kowalskich w Kowali, Czesławskich z Czesławia, Sadurskich ze wsi Sadurki.
Źródło:
Dodaj komentarz