Budownictwo miejskie po 1944 roku wiązało się z trudem odbudowy zniszczeń powojennych. W tym celu na posiedzeniu MRN powołano Komitet Odbudowy i Rozbudowy Lublina. Kilka dni przed powołaniem Komitetu założono pierwszą po wojnie spółdzielnię mieszkaniową – Lubelską Spółdzielnię Mieszkaniową. Pierwszym jej prezesem został Bronisław Siwiński.
W pierwszym pięcioleciu przystąpiono do rozbiórki uszkodzonych obiektów. Rozebrano wieżę ciśnień (1946) u zbiegu ul. Narutowicza i Bernardyńskiej (pl. Wolności). Wieża była zniszczona przez pocisk artyleryjski i groziła zawaleniem. W sierpniu 1947 roku przystąpiono do rozbiórki hotelu przy Bramie Krakowskiej i dokończeniu odgruzowywania okolic hotelu Victoria przy Krakowskiem Przedmieściu (oficynę hotelu zburzono na początku 1949 roku). W 1948 podjęto się odgruzowania i porządkowania rejonów domów przy Krakowskim Przedmieściu 12 i 14, celem przeznaczenia terenu pod budowę banku PKO. W tym też roku przystąpiono do odbudowy zabytkowego Ratusza (w 1949 roku był już w stanie surowym). We wrześniu tego samego roku podjęto prace niwelacyjne u podnóża Zamku oraz w miejscu zniszczonej dzielnicy żydowskiej. W 1949 roku podjęto się odgruzowywania ul Szambelańskiej.
W 1945 roku, po objęciu przez bp Mariana Fulmana katedry Lubelskiej, podjęto kroki ku jej odbudowie. 5 września 1945 roku odbyło się pierwsze zebranie organizacyjne Komitetu Odbudowy Katedry Lubelskiej. Zaczęto organizować koncerty religijne. Wraz z Komitetem zbiórkę datków prowadził Państwowy Bank Rolny. Pod koniec kolejnego roku KOKL zebrał w sumie 3 mln 193 tys. zł. Rok po powołaniu Komitetu udało się pokryć katedrę blachą miedzianą i odbudowano zburzoną wieżę. Podjęto też przygotowania do odnowienia frontonu i odbudowy zakrystii akustycznej.
W 1946 roku podjęto decyzję o dokończeniu budowy szkoły przy ul. Lipowej, którą przerwały działania wojenne. Z tego tytułu podejmowano różne akcje mające na celu zebranie funduszy. Między innymi w listopadzie 1946 roku zorganizowano Tydzień Budowy Szkoły przy ul. Lipowej, w którym rozprowadzano nalepki o wartości od 25 do 100 zł. Akcje zbiórkowe organizowały również gazety, a także zwykli ludzie. Kwotę potrzebną do dokończenia budowy zebrano w 1947 roku. Do przetargu stanęło Społeczne Przedsiębiorstwo Budowlane i firmy prywatne: Szczepański i S-ka, Jarosz i „Technika”. Wygrała go firma Szczepański i S-ka – ta sama, która zaczęła wznosić szkołę w 1939 roku. Do prac przystąpiono w kwietniu. Budynek oddano do użytku w grudniu 1948 roku i postanowiono umieścić tutaj szkołę Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci.
Po przerwie spowodowanej wojną postanowiono ukończyć również gmach przy ulicy Szopena, stanowiący własność Kurii Biskupiej, z przeznaczeniem na Bibliotekę KUL. Ten sam los dotyczył Szkół Budownictwa przy al. Długosza. Roboty w ramach szkolenia praktycznego, mieli wykonać uczniowie Średniej Szkoły Budowlanej i Drogowej, zajmującej jedno skrzydło obiektu.
