Jan Krzysztof Markowski, pseudonim „Krzysztof”, bo to o nim mowa, urodził się właśnie w Lublinie 14 marca 1913 roku. Zmarł w 1980 roku w Monachium. Był polskim kompozytorem, pianistą oraz oficerem Wojska Polskiego. Pochodził z rodziny o bogatych tradycjach artystycznych; jego ojciec, Tadeusz, był śpiewakiem i dyrygentem lokalnego chóru „Lutnia”, a młodszy brat, Andrzej, zasłynął jako dyrygent i kompozytor.
Markowski ukończył Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Lublinie, a następnie podjął studia z zakresu hydrotechniki na Politechnice Warszawskiej. Już w okresie międzywojennym rozpoczął działalność muzyczną, komponując popularne piosenki, takie jak „Bluzeczka zamszowa” czy „I zawsze będzie czegoś ci brak”, które były chętnie wykonywane w warszawskich kawiarniach. Współpracował również z Orkiestrą Salonową Stefana Rachonia oraz prowadził studencki kabaret „Chór Piór”.
Podczas II wojny światowej Markowski zaangażował się w działalność konspiracyjną jako oficer Armii Krajowej pod pseudonimem „Jerzy Molicki”. W czasie powstania warszawskiego dowodził 2. kompanią pułku „Baszta” na Mokotowie. W tym okresie skomponował jedne z najbardziej znanych piosenek powstańczych: „Marsz Mokotowa”, „Sanitariuszka Małgorzatka” oraz „Mała dziewczynka z AK”, do słów Mirosława Jezierskiego ps. „Karnisz”. W czasie okupacji wystąpił przynajmniej raz w Lublinie u boku Mieczysława Fogga.
Po upadku powstania trafił do niemieckiej niewoli, a następnie służył w 2. Korpusie Polskim we Włoszech i Wielkiej Brytanii. Na emigracji w Londynie współtworzył teatrzyk „Niebieski Balonik” (1949–1952) oraz prowadził audycję „Podwieczorek przy mikrofonie” w Radiu Wolna Europa. Od 1962 roku mieszkał w Monachium, gdzie kontynuował pracę w tej rozgłośni, tworząc piosenki, muzykę do słuchowisk radiowych oraz ilustracje teatralne.
Twórczość Jana Krzysztofa Markowskiego, zwłaszcza jego piosenki powstańcze, na stałe wpisała się w kanon polskiej muzyki patriotycznej, oddając ducha tamtych trudnych czasów i upamiętniając bohaterstwo uczestników Powstania Warszawskiego.
Źródła:
