Sklep

Konto

Gwara Lubelska

Bełtak

drążek do mącenia wody podczas łowienia ryb sakiem (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Buić się

wzrastać bujnie do góry, stąd wybujały; Na Ponikwodzie śpiewano na weselach:

„Oj wino, wino zielonusieńkie * Do góry jej się buiło”

Miejscowość: Ponikwoda

Ciuma

dżuma; „A bodaj cie ciuma wziena” (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Cubrzyna

czupryna; „U mojego Wojciecha cubrzyna jak strzecha.” (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Dómość

domostwo (?); „Móm ci ja gości,* Pełne dómości, * bede ich przyjmowała.” (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Drumla

pogardliwe przezwisko; „O ty drumlo” (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Garzć, Garztka

garść, garstka; „Nie dadzą mi garztki siecki” (Ponikwoda)

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Głębocznica

głęboka droga (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Jaz

aż (Lublin, Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Jedłośnie

„Kowaj ze zuzulu, kowaj ze jedłośnie, * Zapłać ze Marysiu za wionek załośnie” – z pieśni (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Juze

już; „Juze stamtąd nie obacy, nawet swojej maty” – pieśń wojacka (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Kędzierzowaty

„Nie chciała Marysia talara bitego, * Wolała Jasieńka kędzierzowatego” (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Kiele

koło; „Okręcił mu sie kiele syi” (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Korowal

korowaj (rodzaj kołacza z pieczywa pszennego lub żytniego – przyp red.) (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Korycizna

parów (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Kować

kukać; „Na tej jedlinie zuzula kowała”; „Kowaj ze zuzulu kowaj ze” (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Krolówna

królewna (Ponikwoda, Lublin);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Lady

(kto) lada, byle; „Swego wianeceńka, lady komu nie dom.”; „Ty, Jasiu, kurzyne, * Ja lady mięsine (Będziewa jedli)”; (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Latoróstek

latorośl; „Juz ci moi jabłonecce rok miniów, * A juz ji sie latoróstek rozwinón”, pieśń weselna (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Łańcug

łańcuch; „Śtyry kónie w cugu, Śtyry na łańcugu”; (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Malisa

Melissa (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Maty

matka; „Juze stamtąd nie obacy, * Nawet swojej maty”; pieśń wojacka (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Naduciekać

w połączeniu z uciekać: „Żebym uciekała i naduciekała”, pieśń (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Najść

znaleźć; „Posed za nim braciseńko, * nie nased, ej nie nased” pieść weselna (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Niedziołeńka

niedziela; „Przyjdzie niedziołeńka, to się wytańcuje”; (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Nietopyrz

nietoperz: „Naści Jasiu niedopyrzu” (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Obrywka

bywalec; „ Ja człowiek światowy * Światowa obrywka”; (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Okórok

miotła zdarta, drapak; „Bili mnie mamusia * W sieni okórokiem”, (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Oliś

zdrobniale Aleksandra, Olesia: „Oliś moja Oliś co dziecyno wolis” (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

Oplotki

oplecenie: „Podaj matulu kwiatki * Marysi na oplotki”, pieśń weselna (Ponikwoda);

Miejscowość: Lublin, Ponikwoda

W tym miesiącu wspierają Nas:

Wyrażenia owe zostały zebrane i opisane głównie z artykułu pt. „Przyczynki do nowego słownika języka polskiego” autorstwa Rafała Lubicza, znajdującego się w „Pracach Filologicznych” T. IV, z. 1. z 1892 roku. Praca ta zawierała zbiór prowincjonalizmów z Kujaw, Kaliskiego, Kieleckiego, Lubelskiego, Podlasia i Łomżyńskiego.  Wypisano słowa odnoszące się do gwary lubelskiej, odnoszącej się nawet do dzielnic miast i innych miejscowości naszego powiatu.

Drugą publikacją z Lublina jest „Gwara uczniowska w Lublinie” autorstwa Franciszka Gucwy. Materiał został zebrany w kilku szkołach męskich w latach 1935 – 1937.