Nie milkną echa o planowanej przebudowie ulicy Jana Samsonowicza na Wrotkowie. Postanowiłem więc przybliżyć sylwetkę jej patrona.
Kim był Jan Samsonowicz?
Jan Samsonowicz, urodzony 14 września 1888 roku w Ostrowcu Świętokrzyskim, a zmarły 3 listopada 1959 roku w Warszawie, był wybitnym polskim geologiem i paleontologiem. Jego kariera akademicka obejmowała profesury na uniwersytetach we Lwowie i Warszawie, gdzie pełnił funkcję wieloletniego kierownika Katedry Geologii Historycznej Uniwersytetu Warszawskiego. Był również członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk.
Pochodził z rodziny o herbie Lis. Jego ojcem był urzędnik kolejowy Tomasz Adam Samsonowicz (1858–1928), a matką Antonina z Konarzewskich (zm. 1891). Edukację rozpoczął w Ostrowcu Świętokrzyskim, następnie uczęszczał do gimnazjum rosyjskiego w Kielcach, którego nie ukończył z powodu strajku szkolnego w 1905 roku. Maturę zdobył w Petersburgu, gdzie również ukończył studia geologiczne z dyplomem I stopnia w 1914 roku. Po powrocie do Polski, Samsonowicz rozpoczął pracę na Uniwersytecie Warszawskim i wykładał paleontologię w Towarzystwie Kursów Naukowych. Badał Góry Świętokrzyskie i uczestniczył w Państwowym Instytucie Geologicznym. W czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku służył ochotniczo w 5 Pułku Piechoty Legionów. Jego odkrycia geologiczne miały znaczący wpływ, w tym odkrycie złoża hematytu i syderytu w Rudkach koło Nowej Słupi oraz neolitycznej kopalni krzemieni pasiastych w Krzemionkach.
W 1929 roku uzyskał habilitację na podstawie pracy o formacjach geologicznych Łysogór, a następnie objął katedrę geologii regionalnej Polski na Uniwersytecie Warszawskim. W 1932 roku ukończył arkusz Opatów mapy geologicznej Polski. W 1935 roku został profesorem i kierownikiem Zakładu Paleontologii na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie prowadził badania geologiczne Wołynia, w tym odkrywając nadbużańskie zagłębie węglowe.
Podczas II wojny światowej mieszkał w Warszawie, gdzie udzielał się w tajnym nauczaniu. Po wojnie powrócił na Uniwersytet Warszawski, współtworząc „Zarys geologii Polski”, pierwszy podręcznik geologii regionalnej Polski. Był przewodniczącym Komitetu Geologicznego PAN w latach 1952–1958, redaktorem „Acta Geologica Polonica” oraz organizatorem i kierownikiem Zakładu Nauk Geologicznych PAN.
Samsonowicz był żonaty z Henryką z Korwin-Krukowskich od 1919 roku i miał trójkę dzieci: Hannę, Andrzeja i Henryka. Zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim. Jego imieniem nazwano ulice w Lublinie, Kielcach, Ostrowcu Świętokrzyskim i Katowicach. Był także patronem Zespołu Szkół nr 14 w Warszawie oraz Gimnazjum nr 2 w Łęcznej.
Źródła:
- Nauka-pan.pl – Professor Henryk Bogdan Samsonowicz (1930–2021): https://nauka-pan.pl/index.php/nauka/article/view/1103
- TVP World – Luminary historian of Middle Ages passes away: https://tvpworld.com/55728163/luminary-historian-of-middle-ages-passes-away
- Semantic Scholar – Jan Samsonowicz (1888-1959): https://www.semanticscholar.org/author/Jan-Samsonowicz/1584324718
- Wikipedia, wolna encyklopedia – Jan Samsonowicz (geolog): https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Samsonowicz_(geolog)
Dodaj komentarz